این که شما نتایج یک مطالعه را در زمان خوردن ناهار اعلام کنید و سپس در زمان چای خوردن، آن نتایج تبدیل به سیاست درمانی شود و احتمالا آن رویکرد درمانی تا آخر هفته شروع به نجات جان بیماران کند، خیلی خیلی نادر است!
ترایال ریکاوری تا کنون مشخص کرده است که کلترا در کاهش مرگ بیماران کوید19 تاثیر معناداری ندارد. همچنیین مشخص کرده که دگزامتازون تا یک سوم مرگ بیماران تحت ونتیلاسیون را کم می کند. از طرفی نشان داده است که هیدروکسی کلروکین در درمان کوید19 سودی ندارد.
چرا ترایال ریکاوری (Randomised Evaluation of COVID-19 therapy) از بقیه ترایال ها بهتر عمل کرده است؟
مطالعات کار آزمایی بالینی بزرگ (Large, randomized trials) روش گلد استاندارد برای بررسی موثر بودن یک دارو هستند. اما در دوران کوید۱۹ این نوع مطالعات کم بوده اند. همه مطالعات واژه تصادفی سازی شده (randomized) را دارند اما به اندازه کافی بزرگ نبوده اند. هر محقق یا پزشکی تمایل دارد به این موضوع کمک کند و مطالعه ای با ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر راه می اندازد اما متاسفانه نتایج قانع کننده ای به دست نمی آورد. در چنین شرایطی مطالعه ریکاوری با مشارکت ۱۲ هزار بیمار و صدها بیمارستان برای دیگر ترایال ها درس هایی دارد و به عقیده اریک توپول بهترین مطالعه کارآزمایی بالینی تا کنون بوده است.
این مطالعه توسط National Health Service و در 176 بیمارستان انجام می شود.در مقابل در آمریکا، جایی که سیستم مراقبت های بهداشتی جدا از هم است ، موسسه ملی سلامت آمریکا تاکنون تعداد کمی کارآزمایی بزرگ را آغاز کرده و فقط یک مورد (رمدسیویر) را به اتمام رسانده است. و این برای کشوری که بیشترین تعداد مبتلایان را دارد کم می باشد.
از هر شش بیمار مراجعه کننده به بیمارستان یک نفر وارد کارازمایی بالینی می شود. از تمام بیمارستان ها خواسته شده تا بیماران را وارد ترایال ریکاوری و دو ترایال دیگر بکنند که در غیر این صورت این یک فرصت از دست رفته می باشد. استفاده از داورها در خارج از مطالعات کارآزمایی بالینی هم بسیار زیاد دیده می شود. ده ها هزار بیمار در آمریکا پلاسمای غنی از آنتی بادی دریافت کرده اند اما در کنار آنها گروه کنترلی وجود نداشته است. این می تواند به این علت باشد که برخی پزشکان اطمینان دارند که می دانند کدام داروها موثر است. متفاعد کردن پزشکان برای این که هنوز یک سوال وجود دارد نیز از مشکلات در این زمینه بوده است.
ترایال ریکاوری خیلی ساده طراحی شده است. فقط تعداد کمی سوال در ابتدا پرسیده می شود و فقط یک بار دیگر بیماران چک می شوند (زمان مرگ، ترخیص یا 28 روز بعد از دریافت درمان).
از طرفی ترایال های کوچک بسیاری در حال بررسی داروهای مشابه مثل هیدروکسی کلروکین هستند. یزدان یزدان پناه می گید مشخص نیست که چرا همه در حال بررسی داروهای مشابهی هستند. باید هماهنگی بیشتری داخل کشورها و بین کشورها وجود داشته باشد.
مطالعه سازمان بهداشت جهانی (Solidarity) نیز ساده طراحی شده است اما به خاطر بین المللی بودن آن کمی جالش برانگیز شده است. هر چند قابلیت تعمیم آن را بیشتر می کند. این ترایال 500 بیمار را در هفته وارد می کند این ترایال چهار درمان هیدروکسی کلروکین، کلترا، اینترفرون بتا و کلترا، و رمدسیور را بررسی می کند. انجام این ترابال در کشورهای مختلف لازم به دریافت تاییدیه های مختلف از موسسات زیادی می باشد. در مورد ترایال Solidarity تا به حال 31 کشور وارد شده اند و 60 کشور دیگر هم در حال ورود هستند. مطالعه دیگری با نام دیسکاوری از سوی INSERM نیز همراه با Solidarity نیز در حال انچام است و هدف آن وارد کردن 3200 بیمار در اروپا بوده است. که اگر چه 800 مورد در فرانسه وارد شد ولی بقیه بیماران به سحتی تامین شدند که به عقیده یزدان بزدان پناه سرپرست بیماری های عفونی در INSERM همه کشورها بودجه این کار را تامین نمی کردند. البته این ترایال اطلاعات تکمیلی خوبی را نیز در مورد viral levels و برخی فاکتورهای خونی و نحوه ی علمکرد داروها فراهم می آورد.
این خلاصه ای از مقاله خبری ساینس بود که فکر می کنم برای کشور ما هم درس های بسیاری دارد.
